Mensen met voordurende pijnklachten in de buik zal onderworpen worden aan verschillende onderzoeken om een diagnose te stellen. Een van die onderzoeken zal zijn een colonscopie.

De lange, dunne buigzame kijker wordt via de anus tot in de dikke darm opgeschoven. Door middel van een lamp wordt via de endoscoop het binnenste van de darm verlicht en de arts kan door de scoop naar binnen kijken.

Het voordeel van dit onderzoek is dat de arts betreffende afwijkingen zoals ontstekingen, zweertjes, bloedinkjes, gezwellen etc. direct kan zien.

Ook kunnen kleine ingrepen worden uitgevoerd. Bijvoorbeeld het wegnemen van kleine stukjes weefsel (biopsie), een bloeding stoppen of het verwijderen van een poliep. Dit gebeurt met een klein soort lasso die om de poliep word getrokken (diathermische lus).

Het onderzoek is door de patiënt op een monitor te volgen, de arts kan direct uitleg geven en bepaalde constateringen direct evalueren met de patiënt. In samenspraak met de arts is het ook mogelijk om een zg. "roesje" te krijgen, dit roesje zorgt ervoor dat de patiënt gedurende het onderzoek half slaapt, en zal na het onderzoek zich niets meer kunnen herinneren.
Het onderzoek kan ook via de mond verlopen. Tussen de tanden word een mondklem geplaatst met een ronde opening, hierdoor schuift de arts de endoscoop langzaam via de keel, de slokdarm naar de maag, vanuit hier kan de endoscoop verder geplaatst worden naar de twaalf vingerige darm. De arts brengt een verdovende gelei aan op de endoscoop, het proeft naar een verdovingsspuit van de tandarts. Hierdoor word de bodem van de mond en de keel licht verdoofd om het onderzoek zonder problemen te laten verlopen.
Het nut van dit onderzoek bij mensen met mogelijke verklevingen is om aan de binnenkant uit te sluiten dat andere aandoeningen de klachten veroorzaken.

Het onderzoek gebeurt poliklinisch.